Al 15 jaar is Roosmarie Ruigrok voorvechter van duurzame mode. Haar expertise ligt bij supply chain management en vanuit die rol werkte ze in de beginjaren bij Fair Wear Foundation en was ze katoen manager bij Max Havelaar. Met haar eigen bedrijf, Clean & Unique, stond ze aan de wieg van inmiddels bekende merken als Studio Jux, Charlie + Mary en Mud Jeans. Nu verduurzaming van de mode-industrie in versnelling is geraakt, is haar focus helder. Bijdragen aan deze versnelling en zorgen dat deze stand houdt.

Interview met Roosmarie Ruigrok

Sustainable supply chain specialist en Founder and CEO Clean&Unique

“Ooit heb ik in een interview gezegd (2007) dat ik het waarschijnlijk niet meer ga meemaken, dat de hele kledingindustrie verduurzaamt. Maar met grote hoofdletters HELAAS heeft vier jaar geleden heeft de ramp van Rana Plaza plaatsgevonden. Bij het instorten van deze kledingfabriek in Bangladesh kwamen meer dan 1100 mensen om en werd daarmee wereldnieuws. Vlak voor Rana Plaza waren er nog twee grote rampen, maar die haalden de wereldpers niet. Wel heeft Rana Plaza heel wat mensen wakker geschud en je ziet dat sindsdien de ontwikkelingen een vlucht hebben genomen. Niet alleen op gebied van arbeidsomstandigheden, waar deze ramp vooral over ging, maar ook als het gaat om materialen. Zeg maar de grondstoffen en stoffen waar onze kleding van wordt gemaakt.

Een stukje stof dat het verhaal vertelt

Zo is innovatie op gebied van materialen echt iets van deze tijd. En bedrijven die hiermee bezig zijn, benaderen grote retailers meestal zelf om hun nieuwe en vaak duurzame product aan de man te brengen. Innovatie heeft vaak ook een mooi verhaal. Zo draag ik nu bijvoorbeeld een sjaal die is gemaakt van gerecyclede jeans uit Amsterdam. En mijn jurk, die ik zelf gemaakt heb, is van gerecycled garen van ReBlend. Een Nederlandse startup die weer gebruik maakt van post consumer fashion reststoffen uit Nederland. Ook kan je een stukje stof onder een microscoop leggen. Zo zie je bij wijze van spreken direct waarvan het gemaakt is. Een stukje stof vertelt alleen niet onder welke arbeidsomstandigheden het is gemaakt. Maar dankzij de inspanningen van afgelopen jaren en ook de technologie die voor iedereen bereikbaarder is geworden, want ook fabrieksarbeiders hebben tegenwoordig gewoon vaak een mobieltje, krijgen we via vakbonden nu veel meer informatie over de arbeidsomstandigheden dan vroeger.

“We krijgen via vakbonden nu veel meer informatie over arbeidsomstandigheden dan vroeger”

Roosmarie op de Dam in Amsterdam, net voor de Kalverstraat. Fotografie door Joanne de Lijster

Een grote stap vooruit

Ondanks dat er veel is verbeterd, moeten we ook concluderen dat het de afgelopen 15 jaar veel te langzaam is gegaan. Nog steeds wil het maar niet doordringen dat leefbaar loon heel belangrijk is als we geen kinderarbeid willen vinden in de supply chain. En ondertussen dreigt water bijvoorbeeld wereldwijd écht een probleem te worden. De mode-industrie gebruikt ontzettend veel water en draagt dus een grote verantwoordelijkheid. Toch had je in de jaren ‘90 al gesloten watersystemen in Duitsland. Maar dit soort ontwikkelingen bereikten nooit echt een groot publiek. Vooral in de jaren ‘80 en ‘90 was de industrie enorm gesloten. Je was allang blij als je als merk eindelijk een goede leverancier had gevonden, die wilde je dan met niemand delen. Laatst publiceerde het convenant Duurzame Kleding en Textiel een groot aantal productielocaties van de aangesloten merken. Dat is dus écht een grote stap vooruit.

De lijst van productielocaties is eigenlijk één grote Excel sheet. Niet echt interessant voor consumenten. De lijst is dan ook meer bedoeld voor ngo’s en de industrie zelf. En dat zie ik op moment nog als een gemiste kans. Merken zijn nog te weinig transparant naar de consument. Een merk als Tony Chocolonely laat zien dat eerlijke en heldere communicatie over het product wel degelijk kan lonen. Zij vertellen wat ze doen, wat goed gaat maar ook wat niet goed gaat. Je ziet dat consumenten dat accepteren en waarderen. In de mode-industrie zie je dit nog te weinig. Merken zijn nog steeds bang dat zodra ze zich uitlaten over wat ze goed doen, ze worden gewezen op wat ze allemaal nog niet goed doen. Ik hoop dat dat verandert. Al is kritisch blijven belangrijk, dat ben ik ook, maar het zou uiteindelijk wel moeten bijdragen aan de versnelling van de verduurzaming van de mode-industrie en niet tegen moeten werken.“

“Vroeger, als je eindelijk een goede leverancier had gevonden, wilde je die met niemand delen”

Roosmarie draagt een zelf ontworpen jurk. De stof is gemaakt van gerecycled garen van ReBlend. Een Nederlandse startup die weer gebruik maakt van post consumer fashion reststoffen uit Nederland. De sjaal is van gerecycled denim van loop.a life en de MYOHMY do goods tas is van ecoleer. Fotografie door Joanne de Lijster

Geen concurrentie

Kritisch blijven blijft voor mij belangrijk, maar het moet wel bijdragen aan de versnelling van de verduurzaming van de mode-industrie. Het moet niet tegen werken. Uiteindelijk zou natuurlijk alles aan die versnelling moeten bijdragen. En dat is ook waar ik mij de komende jaren op wil richten: samen met de juiste partners die versnelling voortzetten. De tijd is er nu voor. Ik denk daarom ook dat het goed is dat er steeds meer initiatieven komen, of het nu grote initiatieven zijn als Fashion for Good en het convenant Duurzame Kleding en Textiel, ook kleinere initiatieven zijn waardevol. Elk initiatief is net een beetje anders net zoals merken verschillen van elkaar. Merken kunnen zich zo aansluiten bij de initiatieven die het meest bij hen passen en samen aan die versnelling werken. Ik denk ook dat we elkaar niet moeten zien als concurrenten. In de huidige markt zie je talloze kledingwinkels en modetijdschriften, waarvan nog maar een paar een duidelijk duurzaam profiel hebben. Ik denk dat er plek is voor veel meer duurzame concepten en dat we dat samen kunnen waarmaken.”

Duurzaamheid is tegenwoordig een containerbegrip. Iedereen roept het, maar bedoelt iets anders. Dit is wat Roosmarie eronder verstaat:

Duurzaamheid voor mij is het respect dat je toont in People, Planet, Partnerships, Prosperity en Peace. Alles wat je doet moet tot iets goeds leiden op korte en op lange termijn. Openstaan voor verbeteringen, daarbij hoort dat je flexibel moet zijn om zaken aan te passen. Betrouwbaarheid en transparantie zijn twee belangrijke kernbegrippen binnen duurzaamheid voor mij.

CV Roosmarie

Werk
2007-heden: Clean&Unique Founder & CEO
2017-heden: F/Maggezien, Co-Founder
2009-2012: Max Havelaar Katoen Manager
2004-2008: Fair Wear Foundation Market developer

Opleiding
1983: Fashion Academy Amsterdam
Diverse CSR opleidingen

Voor dit artikel koos Roosmarie ervoor om gefotografeerd te worden in het centrum van Amsterdam. Tussen de consumenten en de grote modeketens.

Interessante links

• Clean and Unique
• F/Maggezien
• Reblend – circulaire mode startup
• MYOHMY do goods
• Loop.a life